Bir Yunan atasözü der ki gerçekler konuştuğunda tanrılar bile susarmış.
Biz, 20 yıldır yurtdışında eğitim planlayan adayların hayatına dokunma sanatı olan yurtdışı eğitim danışmanlığını aşkla icra ettik, etmeye de devam ediyoruz. Bu süre zarfında asla ödün vermediğimiz ilkelerimizden biri de her zaman gerçekleri konuşmak ve anlatmaktır. Elbette, bazen demek isterdim ama çoğu zaman, gerçekler insanların hoşuna gitmeyebiliyor. Özellikle de duymak istediklerini duyamayanlar gerçeklere düşman da kesilebiliyorlar:). Fakat gerçeği beğenmemek ya da yok saymak gerçeği ortadan kaldırmıyor. Gerçek hep orda ve size göz kırpmaya devam ediyor.
Bir iş ile alakalı hakikatleri paylaşmak, iyi niyetli olanlar ve sağlıklı yol haritası izlemek isteyenler için her zaman büyük bir avantajdır. Çünkü insanların bilmedikleri konular hakkında peşinen realitelere sahip olmaları hüsranların, telafi edilemez hayal kırıklarının ve madden/manen uzun vadede oluşabilecek kayıpların önüne geçmelerini sağlar. Bu nedenle, biz gerçekleri söylemeye ve yazmaya devam edeceğiz.
Bulgaristan'da Tıp Eğitimine Dair Kasıtlı Propagandayı Çürütmek
Yazımızın konusu Bulgaristan'da tıp eğitimi planlayanlara yönelik lakin makalede bahsi geçen tespitleri Polonya, Rusya, Çekya, Yunanistan ya da Slovakya gibi ülkelerde tıp eğitimi adayları için de doğru kabul edebilirsiniz.
Bu arada bazı firmalar tarafından oluşturulan algının bir neticesi olarak Polonya'da ya da Çekya'da tıp eğitiminin Bulgaristan’dan daha iyi; hatta Makedonya, Kazakistan ya da Ukrayna’daki tıp eğitiminin Bulgaristan’daki tıp eğitiminden daha kaliteli olduğu var sayılıyor. Hiçbir bilimsel araştırmaya dayanmayan ama sürekli gündemde tutulan bu durumdan acaba Bulgaristan tıp üniversitelerinin haberleri var mı? Varsa bile bu sahte algılar ya da yersiz isnatlar bu Bulgar tıp fakültelerinin umurlarında mı?
Kesinlikle umurlarında değil. Bu yıl itibariyle (2023) Bulgaristan MEB verilerine göre tıp, diş hekimliği, eczacılık alanlarındaki yabancı öğrencilerin payı bakımından Bulgaristan tıp üniversiteleri tüm Avrupa Birliği'nde lider konumdadır. Bulgaristanda tıp okuyanların %58,5'i yabancı öğrencilerdir ki bu ülkelerin başında İngiltere, İrlanda, Almanya, Norveç, İsviçre gibi Avrupa ülkeler bulunur. Doğal olarak, her sene kontenjanlarını bu ülkelerden gelen öğrenciler ile dolduran Bulgar tıp fakültelerinin ilk tercihi:
Ana dili İngilizce olan ya da İngilizce diline C1 seviyesinde hakim,
Lise biyoloji ve kimya notları yüksek,
Medikal İngilizce altyapısı mevcut,
Giriş sınavında iyi performans sergilemiş, yıllık eğitim ücreti konusunda asla zorlanmayan bu yabancı öğrencilerdir. Türk öğrenci adaylarının da non-EU kontenjanından kabul aldıklarını göz önünde bulundurursak yukarıda bahsi geçen ülkelerden gelenlerin gerçek rakipler olduğu kabul edilmelidir.
Velilerin Kurbanı Olan Çocuklar
Bulgaristan’da tıp okumak için Sophia Academy'ye başvuru yapan adaylara İngilizce STS ve Alan Bilgisi Sınavı uygulanır. Genelde sonuçlar adayın bir akademik yıl ya da yoğun akademik dönem hazırlık alması yönünde çıkar.
Bulgaristan’da 6 sene evladının tıp okumasını göze alan bir veli anında itirazlara başlar!
Ama benim çocuğumun İngilizcesi en az B2, nasıl olur da A1 ya da A2 çıkar? Kaldı ki mezun olduğu kolejden B2 sertifikası var!
Hanımefendi, beyefendiii sonuç bundan ibaret. TOEFL merkezi bulunan bir üniversitenin eğitmenleri tarafından değerlendirilen İngilizce STS sonuçlarına itirazlarınız varsa, çözümü basit. Evladınız TOEFL, IELTS ya da Cambridge sınavına girsin. Ondan sonra tekrar konuşalım.
Ama benim çocuğumun lise biyoloji ve kimyası çok iyidir. Bu kadar yanlış cevap çıkması veya boş cevaplar olması mümkün değil!
Hanımefendi, beyefendiii yapılan alan testinin cevap anahtarı bu. Lütfen kendiniz değerlendirin. Kaldı ki genel İngilizce seviyesi A2 çıkan bir öğrenciden medikal İngilizceyi de kapsayan Alan Testinde başarılı olmasını zaten bekleyemezsiniz! Farz edelim Türkçe dilinde alan bilgisi çok iyi fakat İngilizce alan testinde soruları yapamaması bile biraz önce itiraz ettiğiniz İngilizce seviyesinden kaynaklandığının bariz ispatı değil midir?
Ama hazırlık eğitimi alırsa bir senesi kaybolur!
Hanımefendi, beyefendiii 6 sene tıp okumasını istediğiniz evladınızın kariyerinin olmazsa olmazı olan hazırlık eğitimini neden bir kayıp olarak görüyorsunuz? Bir sene zamandan kar edeceksiniz diye (tıp eğitimi ömür boyu süren bir süreçtir aslında) çocuğunuz ile alakalı bu durum tespitine bile bile lades mi diyeceksiniz! Kaldı ki şu anki şartlarda giriş sınavında başarılı olması zaten mümkün değil! Hazırlık eğitimi alması elzemdir. Biz demiyoruz, önünüzdeki veriler söylüyor.
Bu iş, basite indirgendiği kadar basit değil maalesef!
Sayın Veli, sizin gerçeği yok saymanız gerçeği ortadan kaldırmıyor! Çözülmesi gereken sorun, var olmaya devam ediyor! Hele bir kazansın da okurken İngilizcesini de geliştirir yaklaşımınız da sağlıklı olmadığı gibi mantıklı da değil.
Nasıl kazanacak? Sınav İngilizce. Dili yetersiz! Dili yetersiz olunca sınavdaki alan sorularını kavrama yeteneğinden yoksun evladınız!
Bulgaristan tıp üniversitelerinde eğitim almak genelde YKS sonrası düşünülen bir çözümdür. Ya da IMAT sınavı olmazsa yedekte tutulan bir ülkedir. Ama bu onlarca ülkeden gelen yabancılar için böyle mi? Asla!
Diğer yabancı öğrenciler Bulgaristan tıp fakültelerine hazırlıklarını her sene yılbaşında başlatırlar. Deneme testleri yaparlar, ilk 7-8 ayda yapılan giriş sınavlarına girerler; kendilerini denerler ve eksiklerini giderirler. Bilinçli bir tercih süreci izlerler çünkü onlar bir Avrupa ülkesinde okumanın avantajlarını bilirler ve kendi ülkelerinde sunulmayan birçok imkândan istifade etmeyi planlarlar.
Bilirsiniz, hapishane penceresinden dışarı bakan iki mahkûmdan biri yerdeki çamuru görürken diğeri gökyüzünün güzellini görür. Bu yabancılar, gökyüzünü gören cenahtan:)
Son Çare Olarak Görülmesinin Sonuçları
Diyorsunuz ki bu çocuğun İngilizcesi A2. Ama mezun olduğu kolej, gittiği dil kursu merkezi B2 olduğunu söyledi bize. Peki, İngilizce STS yapıldı. Sonucu A2 çıktı!
Olsun, yine de giriş sınavına girsin diyen veliler bilmelisiniz ki Bulgaristan tıp üniversitelerine kabul şartları olan giriş sınavlarının ciddiye alınmasında fayda vardır. Israrla altını çizmeye devam ediyorum. Bazı kişi veya oluşumların oluşturduğu Bulgaristan’da tıp okumak kolaydır algısına aldanmayın. Dikkatinize sunmak isterim ki IMAT’a ve aynı zamanda Bulgar Tıp Fakültelerinin giriş sınavlarına giren öğrencilerin iddiası Bulgar Tıp Fakültelerinin giriş sınavı formatının daha farklı olduğu ve daha da zor olduğu yönündedir. Hem IMAT, hem Charles Üniversitesi Birinci ve İkinci Tıp Fakültesi, hem Sofya Üniversitesi Kliment Ohridski Tıp Fakültesi hem de Sofya Tıp Üniversitesi giriş sınavlarını geçen öğrencilerin iddiasıdır bu. Katılıyor muyum, kesinlikle evet!
Bulgaristan tıp giriş sınavlarında başarılı olabilmeniz için bütünsel bir yaklaşım sergilemelisiniz arkadaşlar çünkü sonuçların değerlendirilmesinde kimya, biyoloji bilginiz ölçülürken bir de İngilizce dil seviyeniz de değerlendirilir. Diyelim ki yapılan tıp giriş sınavında son 18 öğrenci kimya ve biyolojide aynı sonuca sahip ama içlerinden 8’i alınacak. Bu durumda 10 adayı elemek için kullanılacak esas kriter İngilizce seviyesi olacaktır. İngilizce etkeni sadece giriş sınavında değil eğitiminiz boyunca her zaman sizi ön plana çıkaracak olan kısımdır.
Anladınız mı neden İngilizcede en az B2+ seviyesinde olmanız gerektiğini?
Anladınız mı neden İngilizce dilinin öğretildiği tıp hazırlık programlarına gitmeniz gerektiğini?
Anladınız mı neden 7/24 İngilizceye maruz kalmanız gereken tıp hazırlık kampüslerinde bulunmanız gerektiğini?
İngilizce ve Tıp Hazırlık Eğitimi Gerçeği
Arkadaşlar, İngilizce tıp hazırlık eğitimini bir Amerikan Üniversitesinde alan ile sıradan bir Bulgar tıp hazırlık okulunda alandan aynı sonucu ve kaliteyi beklemeniz mümkün değildir. Böyle bir beklenti eşyanın tabiatına aykırıdır (Bulgaristan Tıp Hazırlık Okullarının Kıyaslanması).
Bulgar tıp fakültelerinin eğitimleri iyi olmakla beraber hazırlık eğitimleri iyi değildir. Bunun da çok basit bir sebebi vardır aslında. O da şudur. Her sene kontenjanların dolmasına vesile olanların ve Bulgaristan’da tıp okumaya gelenlerin (yukarıda profilden bahsettik) ya ana dilleri İngilizcedir ya da İngilizce işini peşinen halletmişlerdir. Dolayısıyla, Bulgar tıp üniversitelerinin hazırlık eğitimlerine bir yatırım yapmalarına ya da hazırlık eğitiminde kalite peşinde koşmalarına gerek kalmaz. Hazırlık eğitimine de genelde 3-5 Türk vatandaşı başvuru yaptığından (bu Polonya ve benzeri ülkeler için de geçerlidir) bu hazırlık eğitimleri tıp üniversiteleri için öyle çok enerji ve kaynak ayrılacak işler arasında değildir.
Sizlere anlatılmayan diğer bir gerçek de Bulgar tıp üniversitelerinin öyle aman aman bize hazırlık öğrencisi gelsin diye bir dertlerinin olmadığıdır. Bulgar tıp üniversitelerinin adaylar ile alakalı her zaman beklentileri hazırlığı istedikleri yerde almaları, giriş sınavında başarılı olmaları ve eğitime hazır gelmeleridir.
Rakipleriniz
Arkadaşlar, bizlere ulaşan adayların ya da velilerin yıllardır standart bir sorusu vardır. Bulgaristan tıp giriş sınavlarına Türkiye’den kaç kişi giriyor? Sorunun kaynağı ise sadece diğer Türk adayların rakip olark görülmesidir. Hâlbuki bu sorunun cevabı rakipler konusunda gerçekleri yansıtmakta mıdır?
Hayır çünkü non-EU kontenjanından girebilmek için yarışacak olan T.C. vatandaşı adayların rakipleri oldukça zorlayıcıdır. Avrupa Birliği dışı ve aynı zamanda Avrupa Ekonomik Topluluğu üyesi ülkelerden başvuru yapan adaylar sizin rakiplerinizdir. Yani en başta Birleşik Krallık (İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda) vatandaşlarıdır. Sonra da Almanya, Norveç, Danimarka, İsviçre gibi ülkelerin vatandaşlarıdır.
Hadi diğer Türk adaylarını, Suriye, İran, Mısır, Hindistan gibi ülke adaylarını da psikolojik ve kültürel algılardan dolayı rakip görmüyorsunuz. Peki, biraz önce bahsettiğim ülke vatandaşlarını?
Siz, sizin için bir yabancı dil olan İngilizcede belli bir seviyede olmanız gerekirken UK’den gelen rakiplerinin ana dili zaten İngilizce ya da Norveç, Almanya’dan gelenlerin ise C1 seviyesinde İngilizceleri var!
Siz, sizin için yabancı olan İngilizce dilinde giriş sınavına girecek iken onlar peşinen muaf olacaklardır!
Siz, sizin için yabancı olan İngilizce dilinde kimya ve biyoloji sorularını anlayıp çözmeye çalışırken onlar lisede İngilizce gördükleri yani ana dilinde gördükleri müfredattan soruları çözeceklerdir!
Gözünüzü korkutmuyorum ama yıllarca neden iyi bir hazırlık eğitimi almalısınız diye ısrar etmemizin gerekçelerini iyi anlayın diye yazıyorum bunları. A2-B1 İngilizce ile bu yarışta başarılı olmanız mümkün değildir. Has bel kader sınavda başarılı oldunuz ama,
Altı yıllık eğitim kısmına entegre olmanız ve sosyalleşmeniz,
Hedeflediğiniz başka bir AB tıp üniversitesinde Erasmus yapmanız,
Uluslararası staj fırsatı yakalamanız,
Tıp alanındaki gelişmeleri takip etmeniz,
Uluslararası tıp seminerlerine, konferanslarına, extra eğitimlerine katılmanız,
bu İngilizce ile mümkün olmayacaktır.
Bizce.
Tıp okuyacaksınız! Hata kaldırmayan, yanlışların telafisinin mümkün olmadığı bir kariyer peşindesiniz. O zaman baştan itibaren planlı ve bilinçli yürümek zorundasınız. Hazırlık dönemini ciddiye almalısınız, giriş sınavlarına iyi hazırlanmalısınız, eğitim sürecinden mümkün oldukça istifade etmelisiniz. Bu zorundasınız kısımlarını halletmenizin de tek bir yolu vardır. Profesyonel ve akademik destek almanız, kendiniz hakkındaki verileri değerlendirerek tutarlı ve süreklilik arz eden bir çalışma sistemine sahip olmanızdır. Çünkü gerisi, masaldır.
20 Yıldır Gözlemlediğimiz Gerçek
Avrupa’da tıp eğitimi almak isteyenler iki şekilde kategorize edilebilir.
Ağırbaşlılıkla hareket eden enerjik öğrenciler ki bu öğrenciler nerede olurlarsa olsunlar çok az imkânla harikalar yaratabilirler ve enerjilerini genellikle önce imkânları yaratmak için kullanırlar.
Nasıl davranacağını bilmeyen zayıf iradeliler ise etrafları kütüphaneler ve laboratuvarlarla çevrili olsa da hiçbir şey yapmazlar, asla da yapmayacaklardır. Entelektüel manada kendi kendinin celladı olmaya karar vermiş bir yurtdışı tıp eğitimi adayını ne Paris’te yaşamak, ne de Sofya’da eğitim almak kurtarabilir.
Yağmurda yürümek istiyorum ama ıslanmak hoşuma gitmiyor diyenlerin bu yolculuğa çıkma lüksü yok. Kalın sağlıcakla. /Kubilay Zer Göktürk/
Comments